Wat is staar of cataract?

Wat is staar? Staar, of volgens de medische term ‘cataract’, is een oogaandoening die met name op latere leeftijd veel voorkomt. De ooglens bevindt zich in het oog achter de pupil en de iris. Normaal gesproken is deze lens helder en transparant, waardoor het licht het netvlies goed kan bereiken. Hierdoor ziet u scherp.

Bij staar (cataract) is deze ooglens troebel, waardoor het licht het netvlies niet meer goed kan bereiken. De vertroebeling van de ooglens wordt veroorzaakt door het samenklonteren van eiwitten in de lens. Dit zorgt er op den duur voor dat uw zicht verslechterd en u wazig gaat zien.

Staar kan aan één of beide ogen voorkomen en vrouwen hebben er over het algemeen vaker en eerder last van dan mannen. De kans is groot (in ongeveer 50% van de gevallen) dat als u last krijgt van staar aan één oog, het andere oog zal volgen. De snelheid waarmee de ooglens vertroebeld is per persoon verschillend.

Op jaarbasis worden er in Nederland gemiddeld 175.000 staaroperaties uitgevoerd. Daarmee is het de meest uitgevoerde én meest succesvolle operatie in Nederland. De aandoening komt vooral voor bij ouderen boven de 55 jaar.

Soorten staar

Er zijn verschillende soorten staar. Het soort staar dat u heeft, heeft te maken met waar de vertroebeling plaatsvindt. De ooglens bestaat uit meerdere lagen. Het lenskapsel (het zakje waar de lens in zit), de schors (de buitenste schil van de lens) en de kern (het binnenste van de lens). De vertroebeling kan in één van deze lagen plaatsvinden, maar ook in meerdere lagen.

Er zijn drie veel voorkomende soorten staar:

• Subcapsulair cataract: de vertroebeling bevindt zich net onder het lenskapsel.
• Corticaal cataract: de vertroebeling van de schors.
• Nucleair cataract: de vertroebeling van de kern van de lens.

Ook zijn er combinaties mogelijk, waarbij vertroebeling dus in meerdere lagen plaatsvindt, zoals cortico-nucleair cataract.

In de volksmond wordt cataract en staar ook wel eens grauwe en grijze staar genoemd. Met groene staar wordt daarentegen de oogaandoening glaucoom bedoeld.

Oorzaken van staar

Verschillende factoren kunnen de kans op staar verhogen. Hieronder de meest voorkomende oorzaken voor staar:

• Ouderdomsstaar: met de veroudering van de ooglens versnelt het samenklonteren van eiwitten in de lens, waardoor vertroebeling optreedt. Een andere benaming voor ouderdomsstaar is seniel cataract.
• Aangeboren staar: deze vorm heeft te maken met erfelijkheidsfactoren en ontstaat tijdens de zwangerschap door bijvoorbeeld ziekte van de moeder. Ook kan het kind staar erven van zijn ouders. 1 op de 10.000 baby’s krijgt aangeboren staar.
• Trauma of inwendige ontsteking aan het oog, kan de oorzaak van staat zijn. Staar ontstaat dan aan één oog tenzij beide ogen getroffen zijn.
• Chronische ziekten, als diabetes, kunnen de kans op staar verhogen. Hoge suikergehaltes zorgen voor snellere vertroebeling van de lens.
• Medicijngebruik: het langdurig gebruik van bepaalde medicijnen, zoals ontstekingsremmers, kan staar veroorzaken.

Staar voorkomen is helaas niet mogelijk. Wel kunt u de kans verkleinen dat u het krijgt door gezond te leven. Verder verhogen de volgende factoren de kans op staar: alcoholgebruik, roken, veel zonlicht in de ogen en ongezonde voeding.

Staar voorkomen is helaas niet mogelijk. De kans verkleinen dat u het krijgt is wél mogelijk. Dit doet u door niet overmatig alcohol te drinken, niet te roken, gezond te eten en bij zonlicht uw ogen te beschermen met een zonnebril.

Symptomen van staar

Vele klachten kunnen duiden op staar. Meestal gaan de ogen langzaam achteruit, maar de symptomen kunnen zich ook sneller ontwikkelen.

Staar heeft verschillende symptomen:

• Onscherp zien. Voor zowel dichtbij als veraf, wordt uw zicht waziger door de troebele lens. Lezen, tv-kijken en autorijden wordt hierdoor lastiger. Dit is overigens een van de eerste klachten van staar.
• Kleuren minder helder zien. Kleuren ziet u grauwer en valer als voorheen, omdat de vertroebelde lens licht bruiner/geler verkleurd
• Minder contrast zien. U ziet minder contrast waardoor het lastig kan zijn om voorwerpen van de achtergrond te onderscheiden.
• Lichtgevoeligheid en verblinding. U heeft last van overgevoeligheid voor licht door de vertroebelde lens. U kunt verblind worden door fel zonlicht of koplampen. Ook kunt u een schitterende krans om lichtbronnen zien.
• Nachtblindheid. Omdat de vertroebeling licht tegenhoudt, gaan veel mensen slechter zien in het donker.
• Dubbelzien. U kunt dubbel gaan zien of schaduwbeelden zien als u één oog sluit.

Heeft u een of meerdere van bovenstaande klachten? Dan is het verstandig om uw ogen te laten onderzoeken. Er zijn namelijk meerdere oogaandoeningen met dezelfde symptomen, zoals bijvoorbeeld maculadegeneratie, waarbij het van belang is dat de aandoening snel behandeld wordt.

Een oogarts of optometrist onderzoekt de ogen waardoor de vertroebelingen op de lens zichtbaar worden. Aan de hand van dit onderzoek kan vastgesteld worden in welke mate de staar invloed heeft op uw zicht.

De behandeling

U kunt uw staar laten behandelen met een staaroperatie. Wilt u meer informatie over de behandeling en hoe deze verloopt? Bekijk dan de pagina ‘Staaroperatie’.

Als u zich afvraagt of een staaroperatie pijnlijk is, dan is het antwoord in de meeste gevallen nee. Doordat het oog plaatselijk verdoofd wordt, doet de behandeling doorgaans geen pijn.

Waarom Ooghulp

Denkt u dat u staar heeft of wilt u een staaroperatie ondergaan? Dan bent u bij Ooghulp aan het juiste adres! Ooghulp is een platform dat patiënt en kliniek met elkaar verbindt. Helaas lopen de wachttijden voor een staaroperatie vaak hoog op. Gelukkig werken vele optiekzaken samen met Ooghulp waardoor het makkelijker wordt voor u om snel geholpen te worden. Gebruik ons platform, maak snel een afspraak en omzeil lange wachttijden!

Maak nu een afspraak bij een optiekzaak bij u in de buurt en bekijk de locaties.